Author Archive

Information

Posted by

 

Rudy Luijters en Onno Dirker, beiden beeldend kunstenaar, werken sinds 2003 samen binnen Atelier Veldwerk. Het werkveld betreft de inrichting van de openbare ruimte in de breedste zin van het woord.

Het inventariseren, analyseren en het tonen van de werkelijkheid in een nieuw verband staat in het werk voorop, het doen van ingrepen kan daaruit volgen. De analyse kan ook doel op zich zijn. Vertrekpunt is met name de beeldende kunst, waarbij de focus ligt op processen van transformatie (landschappelijk, botanisch of sociaal). De methode is die van ‘de ongerichte blik’, vanuit een cultureel perspectief onderzoek doen zonder vooraf vastgestelde criteria of richtlijnen. Ook de vorm, het resultaat van het onderzoek, wordt niet vooraf bepaald maar komt tot stand naar aanleiding van de bevindingen en kan derhalve leiden tot ruimtelijke ingrepen, een tentoonstelling, een publicatie, geluid- of videowerk, of een combinatie van die verschillende media.
___________________________________________________________________________

Artist in residence Besiendershuis

Posted by

Onderzoeksproject te Nijmegen


‘De Oversteek, de nieuwe brug over de Waal bij Nijmegen’ door Ney-Poulissen

Het Architectuur Centrum Nijmegen (ACN) heeft de architecten Laurent Ney en Chris Poulissen, de ontwerpers van de nieuwe stadsbrug over de Waal bij Nijmegen, gevraagd binnen het A.I.R. programma –artist in residence – van het Besiendershuis, invulling te geven aan een residency (een verblijf van twee maanden in Nijmegen) met als uitvalsbasis het historische Besiendershuis aan de Waal. Ney-Poulissen stelde voor om dit project in samenwerking met Atelier Veldwerk uit te voeren. Atelier Veldwerk en Ney-Poulissen zullen een culturele analyse van het landschap rond Nijmegen maken. De analyse zal nadrukkelijk niet slechts het in kaart brengen zijn van het fysieke (rurale en stedelijke) landschap, maar met name ook het ‘mentale’ landschap behandelen, het subjectmatige van de context waarbinnen de brug wordt gebouwd. Kernbegrippen: integraal ontwerpen, gebruik, verwachting, planning, verbinding, route en verandering. Waarmee als vanzelfsprekend ook de verschillende betrokken partijen en het ‘publiek’ benaderd worden en in beeld komen.
___________________________________________________________________________

> terug naar nieuws-archief

Het ‘Bosman-archief’

Posted by

DP_Bosmanmolen.jpg

DP07_bosmanfolder

DP02_Molen_sneeuw

of: de anatomische ontleding van het landschap

Voorstel voor een kunstwerk.
Het inzichtelijk maken van het fijnmazige netwerk van rivieren, vaarten en sloten met daarin de waterstaatkundige bouwwerken, dat in het sterk gefragmenteerde landschap van Deltapoort vrijwel onzichtbaar is geworden. Dit is te bereiken door zowel accenten te leggen op de fysieke aanwezigheid, als het in kaart brengen van de myriaden elementen in een publicatie.

In de afgelopen maanden hebben Atelier Veldwerk, Jeanne van Heeswijk en Mohammed Benzakour vanuit een werkatelier te Zwijndrecht onderzoek verricht in Deltapoort. Gelegen tussen Zwijndrecht en Rotterdam, onder de rook van de Rotterdamse haven, doorsneden door snelwegen en spoorverbindingen (HSL, Betuwe route, het grootste rangeerterrein van Europa de Kuifhoek) kenschetsen stedenbouwkundigen en planologen het gebied als het meest gefragmenteerde en verrommelde deel van Nederland. Het landschapsbureau H+N+S maakte het inrichtingsplan voor de toekomstige landschappelijke ontwikkeling van het gebied: Routepark Deltapoort. De kunstenaars en schrijver werden gevraagd met voorstellen te komen die vanuit een cultureel perspectief het toekomstige landschap en de beleving ervan kunnen versterken.

De onderzoeksfase is nu afgerond. Het voorstel van Atelier Veldwerk betreft het inzichtelijk maken van alle waterbouwkundige elementen in het landschap: stuwen, dammetjes, gemalen, duikers, putten, molentjes, sluisjes, enz.Het gaat om de heel tastbare elementen van menselijk maat.

In eerste instantie hopen we dit te doen door het zorgvuldig inventariseren, classificeren en rubriceren van de verschillende onderdelen van het landschap. De simpele daad van het ontleden leidt reeds tot een samenhangend beeld; de kaarten, beschrijvingen en foto’s worden opgenomen in een publicatie (“Inventaris Landschap Deltapoort”) die dit beeld ‘openbaar’ en overdraagbaar maken.
Deze papieren versie krijgt een fysieke, in het landschap aanwezige variant in de vorm van aanduidingen op en aan de locaties en objecten in het veld. Het nummeren, benoemen of aanduiden, maakt het netwerk zichtbaar, verbindt de elementen met elkaar. Het op deze wijze doen oplichten van knooppunten in het watersysteem loopt parallel met het ontsluiten door de elementen fysiek vrij te maken, door schoonmaken, bereikbaar maken of anderszins onderstrepen en ‘doen oplichten’ (misschien hier en daar ook letterlijk).

Opdrachtgever: Provincie Zuid-Holland en het Kunstgebouw

Exit

Posted by

Ontwerp bovengrondse nooduitgangen en inrichting omliggend landschap van de tunnel onder het Provinciaal Groendomein de Hoge Mouw (onderdeel van de Kempense Noord-Zuidverbinding).

Poulissen & Partners realiseren de Kempense Noord-Zuidverbinding (een provinciale weg tussen Geel en Kasterlee, België). Onderdeel daarvan vormt een tunnel onder natuurgebied (beschermd landschap) de Hoge Mouw. De opgave die Poulissen & Partners bij Atelier Veldwerk voorlegde was het ontwerpen van de bovengrondse delen van de vluchtgangen.
In het kleinschalige en beschermde heide landschap was het de uitdaging fysiek zo min mogelijk aanwezig te zijn. Zowel in maat als in materiaal is de grootst mogelijke terughoudendheid betracht. De roestbruine huid van cortenstaal gaat als vanzelfsprekend op in het landschap, in alle weersomstandigheden. Door het materiaal plastisch te gebruiken kunnen de maten geoptimaliseerd worden. Doordat geen onderhoud noodzakelijk is kunnen de zijden en achterkant in het profiel van het landschap ingegraven worden.

Opdrachtgever: Poulissen & Partners
___________________________________________________________________________

Een familie van schuren

Posted by

Voorstel herinrichting landelijk gebied Enschede-Zuid.

Op uitnodiging van de Dienst Landelijk Gebied hebben vijf bureau’s/kunstenaars, binnen het kader van een kunstopdracht, een voorstel gedaan voor de herinrichting van het landelijk gebied Enschede-Zuid. Het voorstel van Atelier Veldwerk is niet geselecteerd om binnen de kunstopdracht gerealiseerd te worden, maar de Dienst Landelijk Gebied was zo enthousiast over de plannen dat op dit moment nog actief gezocht wordt naar mogelijkheden om het voorstel te realiseren binnen de inrichting van het landschap rond Enschede-Zuid.
Binnen onze plannen krijgen bijzondere plekken een sterk accent door het plaatsen van schuren die de aansluitingen markeren van de verkeersroutes rondom Enschede met de fijnmazige structuur van paadjes tussen stad en landschap. In veel gevallen bestaan de verbindingen reeds; deze kunnen worden versterkt of indien niet aanwezig, (opnieuw)worden gemaakt.
De schuren faciliteren een nieuw gebruik van het landschap. Eigentijdse activiteiten vinden een ‘onderdak’. Zoals indertijd schuilgelegenheden voor koeien werden gebouwd, of stallingen voor machines, zo maken we hier letterlijk en figuurlijk schuilgelegenheden voor de gebruiker/recreant. Binnen de ruimtes kan informatie worden verkregen over routes of lokale bijzonderheden (flora, fauna, etc.) en vindt men een oplaadpunt voor de scootmobiel of electrische fiets. Verschillende gebruikers kunnen in de schuur samenkomen (sociaal ontwerp).
De schuren zetten in op innovatieve ontwikkelingen; vermoedelijk is fysieke bewegwijzering op korte termijn ouderwets. Eigentijdse technieken zullen worden benut of kunnen worden ontwikkeld. Gedacht wordt aan mobiele telefonie met gps- systemen en applicaties van smartphones (digitale flora), etc. Het gebruik van de schuur verandert met de tijd en nieuwe toepassingen veranderen mee. De structuur moet daarom praktisch zijn, flexibel, eventueel speels, aan ruimte gebonden. De schuur op zichzelf is als een sculptuur.

Opdrachtgevers: Dienst Landelijk Gebied en de gemeente Enschede
___________________________________________________________________________
Download pdf:
handout presentatie Enschede

Tekst en Uitleg

Posted by

Kunstwerk voor Historisch Centrum Overijssel (HCO).

In 2003 werd de nieuwbouw van het Historisch Centrum Overijssel (HCO) in gebruik genomen (19 Het Atelier Architecten, Rob Mortiz). Rudy Luijters werd gevraagd een kunstwerk voor dit gebouw te maken, en stelde voor het gebouw te bekronen met een robuuste windwijzer waarop te lezen staat: TEKST EN UITLEG. Daarnaast wordt deze ‘tekst en uitleg’ letterlijk genomen met de publicatie van een boekje over kunst in de openbare ruimte. Zoals het HCO feitelijk ‘tekst en uitleg’ in woord, beeld en geluid geeft over de geschiedenis van de regio, zo poogt TEKST EN UITLEG dit ook te doen over de kunst in de stad. En wel in de vorm van deze publicatie; Luijters en Dirker schreven teksten en maakten tekeningen van een reeks van beelden in Zwolle. Het boekje is slechts op één manier te verkrijgen: door aan handel te trekken van een ‘automaat’ in het HCO, onderdeel van het drieledige kunstwerk.

Opdrachtgevers: Rijksgebouwendienst en de Gemeente Zwolle
___________________________________________________________________________
Download pdf:
Tekst en Uitleg

Het landschap van ‘s Hertogenbosch

Posted by

Analyse van het landschap, tentoonstelling en publicatie: ‘Flora, fauna en landschap van straten en pleinen van ‘s Hertogenbosch, Sint-Michelsgestel en Vught’.

Als bijdrage voor de tentoonstelling “Landsporen” in het CBK ‘s Hertogenbosch is de publicatie ‘Flora, fauna en landschap van straten en pleinen van ‘s Hertogenbosch, St.Michielsgestel en Vught’ uitgegeven. Het betreft hier geen gewone flora. Er zijn weliswaar talloze namen van planten in te vinden, op botanische wijze gerubriceerd. Eveneens zijn er zoogdieren, vogels, vissen en insecten in opgesomd, naar zoölogische kenmerken ingedeeld. Toch gaat het er in deze publicatie niet om het landschap en de daarin aanwezige planten en dieren te beschrijven. Enkele soorten zijn zelfs nooit aanwezig geweest. De pelikaan bijvoorbeeld (Pelikaanstraat, Den Dungen), of de palm en edelweis (Palmboomstraat, Den Bosch, Edelweisstraat, Rosmalen). En de wolf is er al heel lang uitgestorven (Wolfsdreef, StMichielsgestel). Het doel van deze inventarisatie van soorten is een poging om de geschiedenis van het landschap te beschrijven door gebruik te maken van de naamgeving van straten, lanen en pleinen. Uiteraard in de veronderstelling dat die naamgeving niet uit de lucht is komen vallen maar is voortgekomen uit de streek, het landschap en het gebruik daarvan, de cultuur.

Opdrachtgever: CBK ‘s Hertogenbosch
___________________________________________________________________________
Download pdf:
Flora, fauna en landschap…

Kaliningrad Revisited

Posted by

Researchproject Kaliningrad, Russia

Between 22nd – 29th of June 2007 Atelier Veldwerk gathered as much information as possible on cultural production in the Kaliningrad region.

 The research was done through collecting publications, the internet and interviews with many of those who are involved in the remarkable and specific cultural conditions in Kaliningrad.
Since the time for collecting information was very limited, the lists are incomplete; it would be impossible anyway to make a complete listing of cultural events of a city. But this agenda can be seen as an attempt to portray the city as a cultural entity. It is obvious that a portrait depicts a moment in time, a split second.

 The information in the Kalingrad Revisited covers the diverse programs and events for the coming months and so it can be used as a guide.
But more than only a program on paper it offers the reader a possibility to get an insight in the characteristics of the region. Through reading ‘between the lines’ and the analysis of elements related to each other,offer just as much content as the separate issues do. Hopefully a lot of citizens of Kaliningrad will recognize their city, or even better, discover new features in this portrait. For the interested people abroad it can be an important first encounter, in a single glance, of many various, important, special and unique aspects of the true state of art and culture in the extraordinary Kaliningrad region.

Organized and hosted by: Kaliningrad Branch of the National Centre for Contemporary Arts with support of the Federal Agency for Culture and Film and the Ford Foundation
___________________________________________________________________________
Download pdf:
Kaliningrad Revisited

A CITY CAN BE ERASED
After the second wold war the Prussian city Köningsberg, home of Immanuel Kant and Hannah Arendt, became a part of the USSR and was renamed Kaliningrad by the Soviets (1946). It is still the capital of the Russian province (Oblast) of Kaliningrad. Today, it is positioned as an enclave within the new borders of Europe, clamped between Poland and Lithuania.
During the war, most of the city was destroyed by the British (RAF) bombings in 1945 and then taken over by the Russian army shortly after. Very little of Köningsberg’s architecture survived. Two of the famous Seven Bridges of Köningsberg (or Eulerian enigma), along with the cathedral, all churches, and the universities were destroyed by the air raid, and were never rebuilt. The former German population had fled or was driven out, the new citizens of Kaliningrad were imported from all over Russia. The city’s new history is to be considered as one that started with Stalins attempt to erase anything German, whether object or subject, brick or living being.
Just to mention one of the results of post war settlement program is the fact that very few grandparents are buried in the graveyards of Kaliningrad. The place was tranformed into a Soviet city, the base for the Baltic Fleet, an important strategic point. For foreigners it was a closed city. Only in 1991 the city opened itself for visitors.
Today, Kaliningrad counts about half a million people, the province roughly a million. In 2005, the city celebrated its 750 years anniversary. This, and other more implicit signals, can be found in this cultural agenda; it indicates that a city can be erased, but not history.

———
in 2007:

Galleries
Art “bussiness” seems to be completely absent in Kaliningrad. There are no commercial galleries. Main reason is probably the complicated federal laws and regulations regarding the right to sell art. In most European cities, the commercial galleries are an important platform for young as well as established artists. In Kaliningrad several institutions play this role. Most notable of them all are the Kaliningrad Branche of the National Centre of Contemporary Art (NCCA) with an international program of an uncomprimising quality, and the Ambermuseum where a lot of young artists get a chance to show their work on various occasions.

Musea
The oldest museum in Kaliningrad is ‘The History and Art Museum’ (1964). It could be considered as the “mother museum” that gave birth to all the museums in Kaliningrad which gradually became independent. ‘The State Art Gallery’, ‘Amber Museum’, ‘The Museum of World Ocean’, just to mention a few. ‘The History and Art Museum’ also look after 11 monuments and soon a lot more will follow. Among them are fortifications, the cathedral and the surrounding sculpture park. Their policy today is to secure the historical defense system (German heritage) for accomodating cultural institutions. That seems like a brilliant and compelling way to reconcileate the history of the city of Koningsbergen and the actual city of Kaliningrad.

Cinema
Two years ago Kaliningrad’s first mega-cinema opened: Karo.The progamming out of Moscow results in mainly Hollywood productions. One of the four smaller (one screen) cinema’s, Zarya, has a notable programming; strictly quality movies and art movies. Art-director Artem Ryzhkov is trying to get art and film culture in Kaliningrad to a higher level.

Concert Hall
The Regional Philharmonic and Symphony Orchestra belongs to the best of Russia. The Lik male chamber choir of sacred and secular music and the piano trio under the Kaliningrad Philharmonic should also be mentioned. Apart from the more or less traditional concert halls, Kaliningrad has a remarkable group of sound artists cooperating in ‘Soundlab’ . Not having their own accomodation, different locations are used as platform (Club Dreadnought, NCCA, etc.)

Theaters
Kaliningrad is the home of the only German theater in Russia, registered in November 1995. The theater stages performances in German with a Russian translation. The Vergissmeinnicht adult ensemble (choir) and the Glockchen children’s ensemble also make their contribution to the development of German national culture. The Kaliningrad Regional Drama Theater is popular. It opened its first season in October 1947 with a performance of A Guy from Our City (Paren iz nashego goroda) based on a play by Konstantin Simonov. In1960, the company celebrated the opening of its own theater in a restored building that had once housed the Konigsberg New Drama Theater. Today, the theater stages productions from both the classical and contemporary repertoires ( Shakespeare, Brecht, Alexei Tolstoy, Ostrovsky, etc.) The Tilsit Theater company also makes a contribution to the development of theater art in the region. Its performances have won a number of prizes at international and Russian theater festivals. There is a theater department at the State Institute of Dramatic Art (GITIS), which operates in association with the Antrepriza Lik private theater. The Regional Puppet Theater has been delighting children since 1964 with its shows based on Russian, Latvian, German, and English fairy tales.

Dance
Although Kaliningrad does not accomodate professional dance education , many courses of all sorts of dance can be found. Especially active in this field is the dancer Svetlana Pakhomova who combines a contemporary dance practice with courses for children and dance events of all kinds. Classical ballet performances are programmed from time to time in the Drama Theatre.

Art Education
In general art education on university level leads to a matter of course cultural infrastructure. Art students, whether of a theatre, dance, music or art department, will have a strong demand for books, platforms and informal meeting places. In Kalingrad official art education is limited to a basic level. Hence the mentioned infrastructure is absent. To become a professional education the artist basically has to leave the region. Fortunately a lot of the artists come back to Kalingrad and creatively find their ways. Nevertheless, the absence of both an art market and an obvious artistic infrastructure may be the reason for the relative isolation of the different cultural disciplines and the realtive difficult mutual exchange.

Het groot verlangen naar een boom

Posted by

Tentoonstelling: ‘Tuin’, Corrosia, Almere-buiten, 2007.

De slideshow ‘Het groot verlangen naar een boom’ wordt gevormd door
beelden uit de inventarisatie van voortuinen met een boom, vanuit het perspectief dat de boom een uitstekend middel lijkt om huis en tuin een eigen identiteit te geven. De talloze opnames zijn gemaakt door Atelier Veldwerk in nieuwbouwwijken overal in Nederland, onder meer in Almere en Zutphen.

zie ook: Projecten > Woud
___________________________________________________________________________

Omringd door Goede Voorbeelden

Posted by

Stroom Den Haag
Tentoonstelling ‘1951 DHZW 2007: Toekomstig erfgoed’
(14 januari t/m 11 februari, 2007)

Atelier Veldwerk is het project ‘Omringd door Goede Voorbeelden’ gestart als reactie op cynisme dat de discussie over het nut en de waarde van kunst in de openbare ruimte zo vaak kenmerkt. Aan een uitgelezen gezelschap van kenners is gevraagd om een lijst van vijf ‘ goede voorbeelden’ van kunst in de openbare ruimte op te stellen, een selectie van naoorlogse kunstwerken in de openbare ruimte in Nederland die voor hen een onomstotelijke kwaliteit en voorbeeldig belang hebben. Door gedurende vele jaren als adviseur of begeleider van talloze projecten te functioneren, hebben al deze specialisten hun sporen verdiend binnen het publieke domein. Het ‘beeld van de openbare ruimte’ in Nederland is mede door hen bepaald. De persoonlijke keuzes geven mogelijk inzicht in achtergronden en context van dat beeld. Het betreft de keuzes van: Hans van den Ban (beeldend kunstenaar/ adviseur Rijksbouwmeester), Tom van Gestel (adviseur SKOR), Lia Gieling (voormalig directeur de Paviljoens Almere, freelance curator/adviseur), Govert Grosfeld (adviseur SKOR), Tanja Karreman (voormalig adviseur Amsterdams Fonds voor de Kunsten, adviseur Rijksbouwmeester), Arno van Roosmalen (voormalig stadsconservator Rotterdam/directeur Stroom), Jan Wijle (adviseur openbare ruimte Stroom).
___________________________________________________________________________
Downloads pdfs:
Keuze Hans van den Ban
Keuze Lia Gieling
Keuze Govert Grosfeld
Keuze Tom van Gestel
Keuze Tanja Karreman
Keuze Arno van Roosmalen
Keuze Jan Wijle